Gümrükte Teminat Uygulamaları ve Teminat Mektupları

Toplu ve götürü teminat
(1) Toplu teminat sisteminde, bir kişinin bir gümrük idaresine her türlü gümrük işlemlerine ilişkin vermiş olduğu teminat, o kişinin o gümrük idaresindeki bütün gümrük işlemleri için kullanılır.
(2) (Değişik:RG-30/4/2011-27920) Takip edilebilir olması halinde söz konusu teminat diğer gümrük idarelerinde de geçerlidir.
(3) Toplu teminatın takibi, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen usullere uygun olarak elektronik ortamda kayda alınan veriler üzerinden yapılır.
(4) Götürü teminat sisteminde ise, gümrük yükümlülüğü gerektiren veya gerektirebilecek birden fazla işlem için Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenecek şartları taşıyanların talebi üzerine, gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımlardan her biri için ayrı ayrı teminat verilmesi yerine tüm işlemleri kapsayacak bir teminat verilebilir.
(5) (Değişik: RG-21/11/2013-28828 Mükerrer) Götürü teminat uygulamasından, onaylanmış kişi statü belgesine veya yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip yükümlüler ile Bakanlıkça belirlenen şartları taşıyan antrepo işleticileri yararlanabilir.
(6) (Değişik: RG-21/11/2013-28828 Mükerrer) Götürü teminat, eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin tüm kamu alacakları için geçerlidir. Ancak, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listede yer alan eşyaya ilişkin kamu alacakları için götürü teminat uygulamasından yararlanılmaz.
(7) Götürü teminat sisteminden yararlanabilme koşulları ve sistemin işleyişine ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenir.
Götürü teminat tutarı
(1) Götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilecek teminat tutarı bir önceki yılda gümrük işlemleri nedeniyle teminat konusu olan toplam değerin %10’udur. Ancak;
a) Teminatın dahilde işleme rejimi kapsamındaki eşyayı da içermesi halinde 250.000 Avro, dahilde işleme rejimi dışındaki gümrük işlemlerini kapsaması halinde ise 75.000 Avro’dan az olamaz.
b) (Değişik: RG-21/11/2013-28828 Mükerrer) Teminatın 2.000.000 Avro’yu aşmayan tutarda verilmesi mümkündür.
c) (Ek:RG-12/6/2013-28675) (Mülga: RG-21/11/2013-28828 Mükerrer)
(2) Teminat, bu miktarlar karşılığı Türk Lirası olarak da verilebilir.
(3) Götürü teminat tutarı, yıllık olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenir.
(4) (Ek:RG-5/4/2013-28609) Onaylanmış kişiler veya yetkilendirilmiş yükümlülere ait antrepolar için 527 nci madde uyarınca hesaplanmış götürü teminat veya 528 inci madde uyarınca hesaplanmış indirimli götürü teminat ya da toplu götürü teminat bulunması ve bu kişilerce talep edilmesi halinde, antrepo rejimi kapsamında kullanılmış teminatlara ilişkin tutarlar birinci fıkradaki teminat tutarı hesaplamasına katılmaz, ancak bu durumda bu madde uyarınca hesaplanmış götürü teminatlar antrepo rejimi kapsamında kullanılamaz.
Kabul olunabilecek teminat ve değerlendirilmesi
(1) Gümrük işlemleri sırasında teminat alınmasına gerek görülen hâllerde;
a) Tedavülde olan nakit Türk Lirası (TL),
b) Bankalar tarafından verilen süresiz teminat mektupları,
c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler (Nominal bedele faiz dâhil edilerek ihraç edilmiş ise bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas alınır.),
ç) Hükümetçe belli edilecek Millî Esham ve Tahvilât (Bu Esham ve Tahvilât, teminatın kabul edilmesine en yakın borsa cetvelleri üzerinden %15 noksanıyla değerlendirilir.),
d) İlgililer veya ilgililer lehine üçüncü şahıslar tarafından gösterilen ve alacaklı amme idarelerince haciz varakalarına müsteniden haczedilen menkul ve gayrimenkul eşya,
e) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin, belediyelerin, sermayesinin tamamı devlete ait olan kamu iktisadî teşebbüslerinin ve Türkiye’deki yabancı misyon şeflerinin verecekleri garanti mektupları,
f) Merkez Bankası tarafından kabul edilen ve bu Bankanın belirlediği döviz kuru üzerinden hesaplanan dövizler,
teminat olarak idarece kabul olunur.
(2) Garanti mektubu ile işlem yapılması durumunda, yükümlülüklerin tam ve zamanında yerine getirilmemesi hâlinde yükümlüye bir yıl boyunca bu haktan yararlanma izni verilmez.
(3) Teminat mektuplarının 497 nci maddedeki kayıt ve şartlara uygun, alacak miktarını karşılayacak değerde ve süresiz olması gerekir.
Teminatın değiştirilmesi talebi
(1) Teminatı veren, verdiği teminatın, idare amirinin izniyle kısmen veya tamamen aynı değerde başka teminat ile değiştirilmesini isteyebilir.
Teminatın kabulü
(1) Gümrük işlemleri dolayısıyla, vergilerin teminatı olarak kabul edilebilecek teminat mektupları, idareye ibraz olunduktan sonra, ait oldukları tahakkuku yapılmış vergiler tutarını karşılayıp karşılamadıkları incelenir ve ek-77’de yer alan örneğe uygun görüldüğü takdirde kabul edilir. Götürü teminat sisteminden yararlanmak için ibraz edilmiş teminat mektupları ise 494 üncü madde uyarınca belirlenecek teminat tutarını karşılamaları ve ek-77/A’da yer alan örneğe uygun görülmeleri durumunda kabul edilir. (Ek üçüncü cümle:RG-31/3/2010-27538) Dâhilde işleme rejimi kapsamında indirimli teminat uygulamasından yararlanmak için ibraz edilmiş teminat mektupları ise, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenecek indirimli teminat tutarını karşılamaları ve ek-77/B’de yer alan örneğe uygun görülmeleri durumunda kabul edilir.
(2) Bu mektuplar ayniyet alındısı karşılığında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı adına ilgili muhasebe birimine teslim edilir.
(3) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler ile dövizin kabulü birinci fıkra hükmüne tabidir.
(4) Garanti mektupları, ilgili gümrük idaresinde muhafaza edilir.
Teminat mektuplarının takibi
MADDE 498 – (1) Bir gümrük yükümlülüğü karşılığında alınan teminat mektubu, söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde takibe alınır. Teminat mektubunu veren hak sahibine yükümlülüğe ilişkin sürenin bitiminden yirmi gün önce tebligat yapılarak bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde teminat mektubunun nakde dönüştürüleceği belirtilir. Bu süre içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda teminat mektubunun nakde dönüştürülmesi yönünde işlem yapılır.
(2) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, götürü teminat sisteminden yararlanılamayacak durumların belirlenmesi; götürü teminat yetkisinin verilmesi, geçerlilik süresi, güncellenmesi ve kapsamının değiştirilmesi; teminatın yenilenmesi ve değiştirilmesi; kabul olunabilecek teminat türünün belirlenmesi; götürü teminat yetkisinin askıya alınması ve geri alınmasına ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir.
(3) Geçici bir süre için götürü teminattan yararlanma hakkı askıya alınanların, götürü teminat sisteminden yararlanmak için vermiş oldukları teminat mektupları iade edilmez ve askıya alma süresi içinde teminata bağlanması gereken gümrük vergileri ve diğer vergilerin tümü (Değişik ibare:RG-2/11/2011-28103) Kanunun 204 üncü maddesinin birinci fıkrasının ilk bendinde belirtildiği şekilde teminata bağlanır.
(4) Götürü teminat sisteminden yararlanma hakkı geri alınan yükümlünün, götürü teminat kapsamındaki tüm gümrük vergileri ve diğer vergilerin (Değişik ibare:RG-2/11/2011-28103) Kanunun 204 üncü maddesinin birinci fıkrasının ilk bendinde uyarınca teminata bağlanmasının ardından, götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilen teminat iade edilir.